رازیانه-نام علمی : Foeniculum vulgare
۲۱ نکته درباره رازیانه
۱- رازیانه گیاهی است علفی دو یا چندساله به ارتفاع تا دو متر و دارای برگ‌هایی با بریدگی‌های زیاد؛ به طوری که به صورت نخی‌شکل درآمده‌اند.
۲- میوه‌های رازیانه کوچک و به طول تا ۱۲ و عرض تا ۴ میلی‌متر می‌باشند همه قسمت‌های گیاه معطر است. قسمت مورد استفاده گیاه بیشتر میوه است، ولی از ریشه و برگ آن نیز استفاده به عمل می‌آید.
۳- تمدن‌های کهن مصر، هند، چین و یونان این گیاه دارویی را می‌شناختند، برای نمونه، پلینی آن را برای بهتر شدن بینایی توصیه کرد. در هند هم معتقدند مصرف رازیانه برای دید چشم مفید است و در روم باستان نیز به همین منظور از آن استفاده می‌کردند.
۴- تمام قسمت‌های گیاه برای چاشنی و ساقه‌های آن به صورت سبزی مصرف می‌شده است.
۵- دانه رازیانه در طب سنتی به عنوان ضدنفخ معروف است.
۶- رازیانه به عنوان طعم‌دهنده در شکلات، لیکورها، دارو وغذا و به ویژه در نان شیرینی، ترشی‌های شیرین و ماهی مصرف می‌شود.
۷- روغن رازیانه برای مراقبت از سبزیجات و میوه‌های انبار شده در برابر نفوذ قارچ‌های بیماری‌زا به کار می‌رود.
۸- زنبورداران این گیاه را برای تولید عسل می‌کارند.
۹- مدعیان بهداشت، مصرف آن را به عنوان پادزهری برای گیاهان سمی، قارچ‌ها و مارگزیدگی، توصیه می‌کنند.
۱۰- همچنین برای درمان ورم معده و روده و سوءهاضمه به کار می‌رود.
۱۱- عرق این گیاه به عنوان شیرافزا، خلط آور و قاعده آور، تنظیم کننده عادت ماهیانه، رافع اختلال قبل از قاعدگی، رفع کیست فیبروم و رفع موهای زائد بدن تاثیرات اثبات شده ای دارد.
۱۲- چای حاصل از دانه‌های خرد شده رازیانه برای شستشوی چشم مفید است و طبق شواهد، رازیانه پودر شده کک را از لانه سگ و طویله دور می‌کند.
۱۳- میوه‌های رازیانه حاوی ۲ تا ۶ درصد اسانس هستند که مهم‌ترین ترکیبات آن شامل ۵۰-۷۰ درصد ترانس آنتول است. میوه‌ها به دلیل داشتن آنتول کمی شیرینند. ترکیبات دیگر شامل استروژن دی‌انتول، روغن ثابت، فلاونوئید، اسیدهای آلی و پروتئین است.
۱۴- رازیانه ضدنفخ، ضداسپاسم، آنتی‌سپتیک و خلط آور است و همچنین جهت تسکین گرفتگی عضلات به برخی از فرآورده‌های ضدیبوست اضافه می‌شود.
۱۵- در طب سنتی جهت زیادشدن شیر مادران مصرف می‌شود.
۱۶- مصرف رازیانه در حد دارویی دارای عارضه نیست؛ ولی مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث استفراغ یا حساسیت فوری شود. همچنین مصرف آن در زنان باردار توصیه نمی‌شود و در افرادی که سرطان وابسته به استروژن دارند نیز نباید مصرف شود.
۱۷- برگ رازیانه، بعضی از خواص میوه رازیانه، از جمله اثرات ضدنفخ، ضدباکتری، ضداسپاسم، و قاعده آور را دارد.
۱۸- ریشه رازیانه دارای خاصیت ادرار آوری قوی است. همچنین اشتها آور نیز هست.
۱۹- با توجه به ترکیبات استروژنی موجود در رازیانه می‌توان آن را به عنوان مکمل غذایی زنان یائسه مصرف کرد. ولی به عنوان یک داروی مستقل هورمونی که بتواند جایگزین داروهای هورمونی شیمیایی شود، توصیه نمی‌شود.
۲۰- برای برطرف کردن اختلالات هورمونی زنان، داروهای گیاهی مستقلی وجود دارند که می‌توانند به خوبی جایگزین هورمون‌درمانی شوند. یکی از بهترین و مؤثرترین نمونه‌ها، داروی گیاهی «ویتاگنوس» است که به صورت قطره و قرص ارائه شده است. این دارو از میوه‌های گیاه پنج‌انگشت تهیه شده است.
۲۱- یک پژوهش آزمایشگاهی نشان داده است که عصاره دانه رازیانه در درمان آب مروارید حیوانات مؤثر بوده است.
