شنبلیله-نام علمی : Trigonella foenum-graceum
۱۸ نکته درباره شنبلیله
۱- شنبلیله گیاهی است علفی و یکساله، به ارتفاع ۵۰ سانتی‌متر. برگ‌های آن بیضی‌شل با نوک مدور هستند که حدود نصف بالای پهنک آن‌ها دندانه‌دار است.
۲- برگ شنبلیله در ایران به عنوان سبزی در انواع غذاها و ادویه‌جات، به مقدار زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳- دانه گیاه شنبلیله اروپایی برای قرن‌ها به عنوان ادویه در آشپزی و در طب سنتی نیز تقریبا به همان قدمت، برای درمان کورک، دیابت، سلولیتیس و سل به کار می‌رفته است.
۴- عصاره دانه شنبلیله به عنوان جایگزین طعم شربت افرا استفاده می‌شود. دانه این گیاه پروتئین بالایی دارد.عرق شنبلیله برای کاهش قندخون و تقویت نیروی جنسی بسیار موثر است.
۵- خود گیاه نیز به منظور علوفه دام کشت می‌شود.
۶- از شنبلیله به طور موضعی، به شکل خمیر و پماد (مرهم)، جهت درمان جوش‌ها، سوختگی، التهابات و اگزما استفاده می‌شود.
۷- در طب عوام، پودر آن به صورت خوراکی، به عنوان یک منبع موسیلاژ در نزله‌های قسمت فوقانی تنفسی، سه تا چهار بار در روز و هر بار به میزان یک قاشق غداخوری، مصرف می‌شود.
۸- آزمایش روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است که عصاره آبی آن می‌تواند زخم معده را درمان کند. یکی از اثرات اصلی و خوب آن، کاهش قند خون است که افراد دیابتی می‌توانند از آن استفاده کنند.
۹- خواص دیگری که از قدیم برای دانه شنبلیله معتقد بودند و در پژوهش‌های اخیر مورد تأیید قرار گرفته، خلط آور، شیرافزا و ملین بودن آن است.
۱۰- مصرف بیش از اندازه دارویی، ممکن است باعث سردرد، تهوع و تحریکات پوستی شود.
۱۱- با توجه به اثرات تحریکی رحم، باید در دوران بارداری و شیردهی با احتیاط مصرف شود.
۱۲- برای تهیه چای آن، بر روی یک گرم پودر دانه، یک استکان آب سرد ریخته و حداقل سه ساعت بگذارید بماند؛ سپس آن را صاف کرده و میل کنید. از سویی چون محلول تلخ است، می‌توان آن را با کمی عسل، شیرین کرد و تا ۵ بار در روز مصرف نمود؛ زیرا مصرف عادی پودر دانه‌ها؛ تا ۵ گرم در روز مجاز است.
۱۳- چون دانه شنبلیله، سفت و سخت است، باید آن را آسیاب کرد و به صورت پودر درآورد.
۱۴- پودر تهیه شده را می‌توان روی غذا پاشید یا حدود ۵ گرم از آن را با یک لیوان آب به مدت پنج دقیقه جوشاند؛ پس از آن صاف و میل کرد.
۱۵- در صورتی که میزان قند خون بالا باشد، نمی‌توان برای کنترل آن به طور مستقل، از دانه شنبلیله استفاده کرد؛ زیرا میزان کاهش قند خون، توسط دانه شنبلیله محدود است.
۱۶- افراد دیابتی که می‌خواهند از دانه شنبلیله برای کاهش قند خون استفاده کنند،بهتر است از عرق این گیاه استفاده کنند و پس از دو هفته با آزمایش قند خون کارایی آن را از نظر قدرت تأثیر دریابند. چون کنترل قند خون مسأله بسیار بااهمیتی است که عدم توجه به آن می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.
۱۷- در طب سنتی خاورمیانه به خصوص در بالکان، از قسمت هوایی (برگ‌ها) شنبلیله به عنوان ضد گرفتگی عضلات به خصوص هنگامی که همراه با دردهای زمان قاعدگی و اسهال یا مشکلات روده‌ای-معده‌ای، باشد استفاده می‌کنند. بهترین زمان برداشت قسمت هوایی، تابستان است.
۱۸- یک تحقیق در سال ۲۰۱۱ نشان داد که مردان ۲۵ تا ۵۲ ساله‌ای که به مدت ۶ هفته به طور مداوم و روزی دو بار از عصاره دانه شنبلیله استفاده کردند، میل جنسی آن‌ها ۲۵ درصد بیشتر از کسانی بود که دارونما استفاده کردند.
