پنج‌انگشت-نام علمی : Vitex agnus Castus
۱۸ نکته درباره پنج‌انگشت
۱- پنج‌انگشت، درختچه‌ای است زیبا به ارتفاع تا ۲ متر ( و گاه بلندتر) و چندساله.
۲- میوه‌های این گیاه شبیه به فلفل سیاه هستند که با توجه به بوی خاص آن‌ها، فلفل‌بری یا فلفل نیز نامیده می‌شوند.
۳- در ۴۵۰ سال قبل از میلاد مسیح، بقراط آن را برای دفع جفت از رحم بعد از زایمان توصیه کرد.
۴- دیوسکوریدوس در ۵۰ سال بعد از میلاد مسیح، آن را برای درمان مشکلات رحم و قاعدگی مفید دانسته است.
۵- پلینی، از میوه گیاه برای درمان توقف قاعدگی و افزایش شیر مادر استفاده می‌کرده است.
۶- در قدیم برای کاهش میل جنسی راهبان صومعه‌ها نیز از آن استفاده می‌شده است؛ به همین دلیل این گیاه به فلفل راهبان شهرت داشته است.
۷- در ایران قدیم آن را در درمان جنون، دیوانگی و صرع مورد استفاده قرار می‌دادند. در قرن نوزدهم از میوه‌های این گیاه به عنوان قاعده آور، بهبود ناتوانی جنسی و شیرآور استفاده می‌شده است.
۸- فرآورده‌های به دست آمده از میوه گیاه نیز برای افزایش شیر، کاهش میل جنسی زنان، جوش (آکنه)، کیست‌های رحم و تخمدان، چاقی‌های هورمونی، درد پستان، یبوست و گرفتگی عضلات کاربرد دارد.
۹- عوارض جانبی ناشی از فرآورده‌های گیاه پنج‌انگشت بسیار محدود و معمولا خفیف است. این عوارض شامل خارش بدن، راش‌های پوستی، تهوع و اسهال است که به میزان یک تا دو درصد در خانم‌ها ایجاد می‌شود. همچنین در شمار اندکی از خانم‌ها در ماه‌های اول مصرف باعث قاعدگی سنگین می‌شود.
۱۰- آزمایش‌های بسیاری روی انسان و حیوانات انجام شده است که نشان می‌دهد داروهای به دست آمده از این گیاه بی‌خطر بوده و برای بیشتر زنان مفید و مؤثر است.
۱۱- مصرف فرآورده‌های پنج‌انگشت در دوران حاملگی توصیه نمی‌شود.
۱۲- مصرف این گیاه در زمان شیردهی بدون اشکال است و باعث ازدیاد شیر زنان شیرده می‌شود.
۱۳- مصرف هم‌زمان این گیاه با هورمون‌های شیمیایی توصیه نمی‌شود.
۱۴- گرچه جذب قطره با معده خالی کمتر است، ولی در اکثر مواقع به علت تحریک معده، باعث تهوع می‌شود، بنابراین در صورت بروز چنین اتفاقی، حتما آن را به همراه صبحانه، ناهار یا شام که معده خالی نباشد میل کنید.
۱۵- از هر زمان می‌توان مصرف قطره را شروع یا قطع کرد و به عکس هورمون‌های شیمیایی، در زمان قاعدگی نیز مصرف می‌شود.
۱۶- دارو دیر اثر بوده و معمولا در ماه اول بی‌تأثیر است. اثربخشی کامل آن دو تا سه ماه به طول می‌انجامد.
۱۷- فرآورده‌های پنج‌انگشت را می‌توان از سن شروع قاعدگی تا بعد از دوران یائسگی مصرف کرد.
۱۸- در صورت ایجاد حساسیت نسبت به دارو، مصرف آن را متوقف کنید. حساسیت نسبت به این دارو که بسیار محدود است، معمولا در هفته اول بروز پیدا می‌کند.
